Üçüncü Kudret

O solgun yüze baktım. Çizgileri ne kadar ilgi çekiciydi! Gözleri ne kadar siyahtı! Dudakları ne güzel işlenmişti! Sevimli, cana yakın bir yüz! Nasıl olmuştu da şimdiye kadar görememiştim?

Elleri kurşuni hastane yorganında ağarırken elimi yavaşça üzerlerine koymayı ne kadar isterdim! Fakat elimi uzatamadım ve ona hiçbir şey söyleyemedim. Sadece, yaz geceleri aya baktığımız gibi ona sessizce baktım.

Ertesi gün artık ziyaret etmemem lazım gelirken ben yine gittim; ona bir demet gladiolus götürdüm. Fakat niye mutlaka gladiolus oluyor? Bu kâğıtlı, kordeleli buketin bir anlamı var: çiçekten harflerle ifade. Gladiolus, bukete sığmayan uzun bir çiçek; daha doğrusu bir fikir: hiçbir şey söylemeyen nezaket, O, gladiolusta, gayesiz bir hasta sevindirmeden başka bir şey göremezdi. Belki ona da bu türlüsü daha hoş geliyordu. Elini uzatarak: Siz ne iyi insansınız! dedi. Sanki sizi eskiden beri tanıyormuşum gibi bir duygum var. Benim gibi bir öksüz için, sıkabileceğim her el iki kat mukaddestir. Bunun üzerine öteki elimi de elinin üzerine koyarak hafifçe okşadım: Herkes tarafından sevilen kimse öksüz değildir; hem sizin yanınızda iyi bir insan olmak kolaydır, dedim.

Géza Gárdonyi (1863-1922): Macaristan edebiyat tarihinde en önemli roman yazarları arasında yer alan Géza Gárdonyi, eserlerinde 19. yüzyılın romantik tarzını 20. yüzyılın realist yazı stiliyle karıştırıp özel bir dille hikayelerini önümüze sürüyor. Öğretmenlik okulundan mezun oldu ve birkaç yıllığına öğretmen ve Katolik koro şefi olarak çalıştı. Gárdonyi’nin yazarlık kariyeri, 1880’lerin ortalarında dergiler ve gazeteler için yazdığında başladı. İlk başarısı köy yaşamından kısa hikâyeler içeren ve hiciv niteliğinde olan ‘’Göre Gábor’’ ki daha sonra bu eserini reddetmiştir. Aynı yüzyıl içerisinde, tarihi temalar hakkında yazılar yazmaya başladı ve iyi roman serileri çıkardı. Anlaşılmayan İnsan dışındaki en meşhur kitabı Eğri Yıldızları, Erdal Şalıkoğlu’nun çevirisi ile Türkçe olarak da mevcuttur. 1897’de annesiyle birlikte Eger’e (bugünkü Kuzey Macaristan) taşındı ve ölene kadar orada yaşadı. Ayrıca oraya mezarının üstünde Csak a teste (Sadece Bedeni) yazılı yazıtıyla gömüldü. Yaşadığı ve eserlerinin çoğunu yazdığı evi, şimdi bir müze olarak koruma altına alınmıştır.