Rüzgârın On İki Köşesi

Rüzgârın On İki Köşesi'nde öykülerini bir araya getiriyor Ursula K. Le Guin. Rastgele bir seçimle değil. Bugünden geriye bakarak, yazarlık kariyerinde önemli bulduğu ilk dönem öykülerinden yaptığı bir seçki bu. Bu açıdan, ressamların retrospektif dedikleri türe giren bir koleksiyonu andırıyor. Sanatçının gelişim sürecini izlemek için öyküler bu koleksiyonda aşağı yukarı yazıldıkları tarih sırasına göre dizilmiştir. Le Guin’in ilk hikâyesi 1962 yılında yayımlanmıştı. O zamandan bu yana on dokuz roman ve dokuz cilt kısa öykünün yanı sıra çok sayıda eleştiri, şiir ve çeviri kitabının altına imza attı. National Book Award Ödülü'ne, Hugo Ödülü'ne, Nebula Ödülü'ne, Kafka Ödülü'ne, Pushcart Ödülü ile Amerikan Akademisi ve Edebiyat Enstitüsü D. Vursell Ödülü'ne layık görüldü.  Bunların yanı sıra, kısa öyküleri için 2002 PEN/Malamud Ödülü'nü aldı. Bunca ödüle değer görülen Le Guin yazmaya, anarşist ütopyalar kurmaya ısrarla devam ediyor. Le Guin'in gelecek tasarımları ister karanlık olsun, ister iyimser, onun meselesi her durumda şimdiki zamanla, verili dünyanın gidişatıyla ilgili. Çıplak ve acımasız halleriyle bu dünyanın gerçeklerinden beslenir Le Guin. Sıradanlaşmış, görünmezlik kazanmış, mutlaklaşmış gerçekleri ve elbette adaletsizliği teşhir eder. Bilimsel ve teknolojik gelişmelerin kendi başlarına daha güzel, daha insanca ve daha huzurlu bir dünya yaratmaya yetmeyeceğinin, ekonomik ya da bilimsel “ilerlemelerin” zorunlu olarak kültürel ya da siyasal özgürlük anlamına gelmeyeceğinin farkında olan Le Guin, esas olarak iktidar mekanizmalarını ve ideolojileri hedef alır. İktidar mekanizmasının çarkları arasında ezilen kadınlardan, çocuklardan, yabancılardan, yurtsuzlardan, mülksüzlerden yanadır tavrı. Başka dünyalar, başka varlıklar, başka yaşam formları hakkında hikâyeler yazmasının nedeni, başka bir dünyanın mümkün olabileceğine olan inancıyla alakalıdır.

URSULA K. LE GUIN, 21 Ekim 1929’da ABD’nin California eyaletinin Berkeley kentinde doğmuştur. Babası ünlü antropolog Alfred Kroeber’dir. Esinini Kızılderili efsaneleri ve masallarından alarak, ilk öyküsünü dokuz yaşında yazar. Üniversitede Fransız ve İtalyan edebiyatı okur ve Rönesans edebiyatı üzerine uzmanlaşır. Master eğitimini 1952’de Columbia Üniversitesi’nde tamamlar. ‘70’li yıllardan itibaren çeşitli Amerikan ve Avustralya üniversitelerinde bilimkurgu üzerine “workshop”lar düzenler. Le Guin geleneksel edebiyat tekniklerini ustalıkla bilimkurgu öğeleriyle birleştirmesi ve büyük bir derinlikle alternatif toplumlar ve düşünce biçimleri yaratmasıyla tanınır. Genellikle fizik ve kimya gibi teknik bilimlerin ayrıntılarını betimlemekten kaçınarak kültürel antropoloji, siyaset ve psikoloji üzerinde odaklaşır. Yapıtlarında telepati, zihin okuma, önbili gibi psişik fenomenlerden yararlanır ve karşılıklılık, birlik ve bütüncülük gibi temaların öne çıkarılmasından da anlaşılacağı gibi Taoizm ve Zen felsefelerine yer verir. Le Guin karmaşık, genellikle paradoksal simgeler, imgeler ve anıştırmalar kullanarak, bireylerin ve toplumların düzen ile kaos, uyum ile bütünlüğe ulaşmak için ayaklanma gibi karşıtlıkları dengeleme gerekliliklerini vurgular. Bilimkurguya edebiyat saygınlığını kazandırmasının yanı sıra, yarattığı müthiş ütopyalarla son derece tahrik edici bir siyasal ufuk da çizen olağanüstü bir yazar olan Ursula K. Le Guin 22 Ocak 2018’de hayatını kaybetmiştir.