Kürdistan'da İki Yıl (1918-1920)

William Rupert Hay ve onun 1918-1920 yılları arasında Kuzey Irak’taki İngiliz kolonyal yönetiminin tarihi.

Hay, 1918’den 1920 yılına kadar Kuzey Irak’ta, çoğunluğu Kürt olan Erbil vilayetinde görevli olan bir İngiliz Siyasi subayıydı. Birinci Dünya Savaşını takip eden işgalin ardından bölgede İngiliz yönetimini kurma görevi ona verilmişti. “Kürdistan’da İki Yıl”, Hay’ın Erbil’de geçirdiği sürenin ayrıntılı ve kişisel bir dökümüdür. Savaşın ardından kötü koşullar içinde yaşayan ve İngiliz yönetiminin yeni ve daha iyi bir dönemin habercisi olacağına inanan Kürtler tarafından sıcak karşılanışından başlayarak, sonrasında ağır vergiler, sert yasalar ve İngiltere’nin yaşam kalitesini yükseltmekte başarısız olmasıyla beraber gözlerinin açılmasıyla devam eden ve 1920 yılındaki ayaklanmaya kadar geçen süre içinde yaşadıklarını aktarıyor. Bu olanları aktarırken, Hay, Kuzey Irak’ta yaşayan halkın canlı bir portresini, gördüğü mekanların ve gerek yaşadışı Nuri’nin (bir yurtsever ve Robin Hood benzeri bir kahraman) peşine düşmesi, gerekse aşiret lideri Heme Ağa (90 yaşında baba olan ve 130 yaşında olduğu sanılan) ile yaptığı konuşmalar veya kendi yaşamına yönelik girişimler gibi olağanüstü deneyimlerinin canlı bir tasvirini yapıyor. Kitabın en önemli yönü, orada bir İngiliz Siyasi Temsilci olarak yaşamış birinin yıllar sonra modern Körfez’in şekillenmesinde ciddi bir rol oynayacak olan hislerini ifade ediyor olmasıdır.

Paul Rich, A Soldier in Kurdistan (Kürdistan’da Bir Asker) adlı kitaptan.