Ekim Devrimi ve Kadınların Kurtuluşu

“Rusya’da 1917 Sosyalist Ekim Devrimi ve Kadınların Kurtuluşu” kitabı ilk kez 1993 yılında yayınlanmıştı. Yıl 1993. “Sovyetler Birliği” denilen ülke yok olmuştu! Burjuvazi sevinç nidaları altında “komünizmin iflası”nı kutluyor, sınıf mücadelesi tarihinin bittiğini ilan ediyordu! Dönem, burjuvazinin her renkten ideologlarının anti-komünizm saldırılarını coşturduğu bir dönemdi. Ve buna “sol cephe”nin yılgınlıktan beslenen korosu da var gücüyle katılmış durumda idi: Sol sosyal demokrasi, revizyonistler ve feministler komünizmin çözüm olamadığını anlatıyor ve en iyi hâlde ufku kapitalist sistem içindeki mücadelelerle daraltılmış bir mücadeleyi öğütlüyorlardı. Ve ne yazık ki, bir zamanlar dünya çapında ezilenlerin kapitalizmin sömürüsünden kurtulma umudu, baskısız ve sömürüsüz bir dünya umudu önemli ölçüde yara alıyordu. Kadınların kurtuluşu mücadelesi bağlamında sosyalizmin kurtuluş olamayacağını anlatan feminizm, Sosyalist Sovyetler Birliği deneyimlerini küçümsüyor, karalıyordu. İşte böyle bir ideolojik ortamda, 1993 yılında biz Bolşevik kadınlar Sovyetler Birliği’nde devrim ve sosyalizm inşası deneyimlerini derinlemesine inceleme ve burjuvazinin cephesinden gelen saldırıları geri çevirme görevini önümüze koymuştuk. Büyük Sosyalist Ekim Devrimi’ne giden yolu ve sosyalizmin inşası sürecini kapsamlı kolektif bir araştırma temelinde inceleyerek, öğrenerek, gördüğümüz kimi eksiklik ve hatalar üzerine tartışarak sonuçlandırdığımız çalışmanın ürünü olan kitabın ilk basımının üzerinden şimdi otuz yıl geçmiş durumda. Kitabın ikinci baskısını yayınlama ihtiyacı doğduğunda, kitabı yeniden kolektif olarak inceleme, tartışma ve o günkü değerlendirmelerimizi bugünün gözüyle sorgulamanın gerekliliğine uygun davrandık. Sovyetler Birliği Komünist Parti (Bolşevik)’in ve Sovyetler Birliği’nde sosyalizmin inşası dönemi boyunca temel ve önemli bir dizi belgesinin ilk kez Türkçeye kazandırıldığı, olguların belgelendiği bu kitap, süreç içinde görüp, düzelttiğimiz yanlışlar dışında, bugün de sahip çıktığımız, kadınların kurtuluşu mücadelesinde hedefi doğru gösteren, önemli bir eğitim malzemesi, öğrenilecek bir eserdir. Önemli “Belgeler”in oluşturduğu bu eseri şimdi tek ciltte yeni bir baskıya hazırlarken, bir kere daha Rusya’da Bolşeviklerin kadınların kurtuluşu mücadelesindeki kararlılıklarını ve sosyalizmin inşası sürecinin muazzam başarılarını bilincimize çıkarmış olduk.

Bu kitapta bugün de değiştirilecek çok fazla bir şey görmüyoruz. Fakat bugün 1993 dönemindekinden farklı düşündüğümüz bazı önemli noktalar da var. Geçmişteki kimi noktalardaki değerlendirmelerimizi bu otuz yıl içinde sorgulayarak değiştirmiş durumdayız. Biz, kitabın bu bölümlerini yeniden yazmak yerine, olduğu gibi bırakmak ve yeni baskıya önsözde bu değişen görüşlerimize dikkat çekme yolunu seçiyoruz. Aşağıda önemli değerlendirme farklılığı, görüş değişikliğine varmış olduğumuz veya görüşlerimizi ilerlettiğimiz kimi noktaları okurlarımızın dikkatine sunuyoruz.