Darağacından Notlar

Darağacından Notlar (Darağacında Röportaj olarak da yayımlanmıştır), anti-faşist, komünist gazeteci Julius Fuçik’in 1942 yılında Prag’ın Pankrac bölgesinde Gestapo tarafından hapsedildiği sırada sigara kağıtlarına yazdığı notlardan oluşan bir derlemedir.

 

Çek gazeteci Julius Fuçik, Çekoslovakya Komünist Partisi’nin Nazi işgaline karşı yürüttüğü direniş faaliyetleri nedeniyle Nisan 1942’de Nazi gizli polisi Gestapo tarafından tutuklandı. Darağacından Notlar, Nazi Almanyası’na nakledilip 1943’te Berlin’de asılarak idam edilmeden önce Prag’da geçirdiği hapis hayatını anlatıyor.

 

Fuçik, Nazi işgali altındaki Çekoslovakya’da direniş hareketinin parçası olarak anti-faşist bir duruş sergilerken, yazdığı notlarla insanlık dışı koşullarda bile insanın direncini ve umudunu korumanın önemini vurguluyor. Gerek yaşadıklarına tanıklık eden, gerekse kendi düşüncelerini yansıtan bu notlar, Nazilere karşı direnişi, sorgulamaları, mahkum arkadaşlarının ve gardiyanların kişiliklerini dramatik ve duygusal bir şekilde ele alıyor. Yazar, faşizmin yol açtığı yıkımı net bir şekilde gözler önüne sererken insanlık için mümkün olan tek kurtuluşun sosyalizm olduğunun altını çiziyor. Fuçik notlarını sigara kağıtlarına yazmış ve bunları rulo haline getirip parça parça hapishane gardiyanı Adolf Kolinsky’ye vermişti. Kolinsky de bir polis memurunun yardımıyla notların hapishane dışına çıkmasını sağladı. Bu şekilde toplam 167 rulo kaçırıldı ve Kolinsky bunları toprağa gömülü bir turşu kavanozunda sakladı. Savaştan sonra Fuçik’in eşi Gusta, bu notları bulup yayınlattı.