1984

Tarih yeniden yazılabilir, tarihteki isimler kayıtlardan silinebilir, sadık işçiler mezbahaya yollanabilir ama insan hafızası unutmaz. Tanklar meydanlara sevk edilebilir ama öyle kritik bir an gelir ki birtakım küçük insanlar o tankların önüne dikilir. Devlet liderleri, ayetullahlar, imamlar fetva vermeye devam edebilir ama aynı anda farklı devrim türleri de gerçekleşebilir. Siyasi ve ahlaki açıdan büyük bir aydın olan George Orwell, Avrupalı aydınların çoğu gibi, yüzyılın eşitlikçi ve proleter devrime yöneldiğini varsaydığı bir dönemde kitaplarını yazmıştı. Bugünse bizler yüzyılın gizli devriminin belki de aslında burjuvazinin materyal devrimi ya da girişimci topluluklarının devrimi olduğunu görüyoruz. Orwell'ın beklentisi bu değildi; böyle bir şey arzulamayacağı da kesindi. Orwell 20. yüzyıldaki o bilindik umudu, yani sosyalist devrimin toplumu dönüştüreceği ya da yeniden kuracağı umudunu taşıyordu. Onun ilgilendiği nokta, devrimin onlar adına yapıldığı söylenen kişilerin genelde devrimden fayda gören değil, devrimin kurbanları olmalarıydı; bu yüzden bu insanların görevi iktidar düşkünü liderlerine karşı çıkmaları ve onları devirmeleriydi…

GEORGE ORWELL

Eric Arthur Blair (George Orwell) 1903 yılında Hindistan'da doğdu; o yıllarda babası orada memur olarak çalışıyordu. Aile 1907'de İngiltere'ye taşındı ve Orwell 1917'de Eton Koleji'ne girerek üniversitenin çıkardığı çeşitli dergilere düzenli katkılarda bulundu. 1922'den 1927'ye kadar Burma'daki (Birmanya) Hindistan İmparatorluk Polis Teşkilatı'nda çalışan Orwell, buradaki deneyimlerinden aldığı ilhamla ilk romanı olan Burma Günleri'ni (1934) yazdı. İki yıl Paris'te yaşadıktan sonra İngiltere'ye döndü ve sırasıyla özel öğretmen, okul öğretmeni ve kitapçı asistanı olarak çalıştı; ayrıca çeşitli dergilerde inceleme yazıları ve makaleler yazdı. Paris ve Londra'da Beş Parasız 1933'te yayımlandı. 1936'da tanınmış İngiliz yayıncı Victor Gollancz tarafından görevlendirilerek işsizliğin yaygın olduğu Lancashire ve Yorkshire'da incelemelerde bulundu; Wigan İskelesi Yolu (1937) orada gördüğü yoksulluğun güçlü bir betimlemesidir. Orwell, 1936 yılının sonlarında Cumhuriyetçi milislerin yanında savaşmak üzere gittiği İspanya'da yaralandı. Katalonya'ya Selam adlı eserinde burada yaşadıklarını anlattı. 1938'de sanatoryuma yattı ve o zamandan sonra sağlığı pek düzelmedi. Fas'ta geçirdiği altı aylık süre içinde Boğulmamak İçin adlı kitabını yazdı. İkinci Dünya Savaşı sırasında İç Güvenlik Teşkilatı'nda görev aldı ve 1941 ile 1943 yılları arasında BBC'nin Doğu Yayınları Bölümü'nde çalıştı. Tribune gazetesinde de edebiyat editörü olarak çalışan Orwell, gazetenin siyasi ve edebi yorum sayfasına düzenli yazılar yazdı; ayrıca Observer ve sonrasında Manchester Evening News gazetelerinde çalıştı. Eşi benzeri olmayan siyasi alegorisiyle Hayvan Çiftliği 1945'te; 1949'da ise 1984 adlı romanları yayımlandı, bu iki roman da ona dünya çapında bir ün kazandırdı. George Orwell, 1950 yılının Ocak ayında Londra'da öldü. Ölümünden birkaç gün önce Desmond MacCarthy ona gönderdiği bir mesajda şöyle yazmıştı: “İngiliz edebiyatında kalıcı bir iz bıraktın. Kendi kuşağının hafızalardan silinemeyecek birkaç yazarından biri oldun.”